Với người bệnh ung thư, điều trị là ưu tiên hàng đầu. Các mối quan tâm về chất lượng cuộc sống có thể bị xóa nhòa. Điều trị ung thư bằng phẫu thuật, xạ trị, hóa trị và liệu pháp hormone có thể ảnh hưởng đời sống tình dục.
Suy sinh dục ở nam giới
Khi ung thư ảnh hưởng đến bộ phận sinh dục hoặc các cơ quan khác liên quan đến sinh dục, mặc dù các bác sĩ phẫu thuật cố gắng giữ càng nhiều mô khỏe mạnh càng tốt khi loại bỏ ung thư, nhưng chức năng tình dục của người bệnh vẫn bị ảnh hưởng.
Ở nam giới, phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt, cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ dương vật có thể gây khó khăn hoặc không thể cương cứng.
Tương tự, cắt bỏ một hoặc cả hai tinh hoàn có thể gây ra thiểu năng sinh dục, một tình trạng trong đó cơ thể sản xuất không đủ lượng nội tiết tố nam testosterone. Suy sinh dục có thể dẫn đến giảm ham muốn, rối loạn cương.
Mãn kinh sớm ở nữ giới
Phẫu thuật cắt bỏ cả hai buồng trứng gây mãn kinh sớm trên những người chưa trải qua thời kỳ này. Một số triệu chứng của mãn kinh sớm bao gồm khô âm đạo, giảm hứng thú tình dục.
Cắt bỏ âm hộ một phần hoặc toàn bộ có thể làm thay đổi cảm giác tình dục.
Tương tự với người bệnh đã trải qua phẫu thuật cắt bỏ một phần âm đạo. Phẫu thuật cắt bỏ một bên hoặc hai bên vú có thể khiến nữ giới cảm thấy mất đi nữ tính.
Càng điều trị ung thư, càng dễ tự ti
Bên cạnh phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, hormone liệu pháp đều ảnh hưởng đến chức năng tình dục.
Hóa trị cũng có thể gây buồn nôn, nôn, tiêu chảy, táo bón và loét, tất cả đều có thể làm giảm tạm thời ham muốn quan hệ tình dục.
Xạ trị diện rộng của bộ phận sinh dục đôi khi có thể gây rối loạn cương tạm thời hoặc vĩnh viễn ở nam giới. Nó cũng có thể làm giảm thể tích xuất tinh khi cực khoái.
Phụ nữ bị xạ trị nhằm vào khung chậu có thể bị mãn kinh sớm do buồng trứng bị tổn thương, làm viêm các mô âm đạo gây co rút và kém linh hoạt, đau khi quan hệ tình dục.
Liệu pháp hormone và hóa trị có thể làm thay đổi nồng độ hormone của người bệnh, có thể dẫn đến giảm libido (ham muốn tình dục). Thông thường, ham muốn tình dục của một người quay trở lại sau khi điều trị hoàn tất.
Nếu điều trị ung thư làm thay đổi diện mạo như rụng tóc, mất đi một phần cơ thể làm người đó tự ti, sợ hãi và trầm cảm càng dẫn đến ít ham muốn tình dục hơn.
Giảm ảnh hưởng của ung thư đến đời sống tình dục
Tuy nhiên, vẫn có những cách khắc phục để giảm nhẹ những tác động bất lợi và tiếp tục đời sống chăn gối.
Một số thay đổi chức năng tình dục là vĩnh viễn. Một số rối loạn tình dục do điều trị ung thư gây ra là tạm thời và có thể hồi phục theo thời gian.
Bệnh nhân ung thư cần trò chuyện với bác sĩ điều trị về sức khỏe tình dục và những yêu cầu hỗ trợ. Các bác sĩ chuyên ngành điều trị ung thư đều biết rằng tình dục là cần thiết nhưng đôi khi cần ưu tiên giải quyết căn bệnh ung thư trước.
Bác sĩ sẽ giới thiệu bạn đến một bác sĩ nam khoa hoặc chuyên gia y học tình dục nếu cần thiết.
Bên cạnh đó, người chồng hay người yêu sẽ là người bạn đồng hành của bạn trong hành trình điều trị ung thư và cả đời sống tình dục. Vì vậy, hãy duy trì giao tiếp cởi mở với người ấy, giúp cả hai cùng điều chỉnh trong đời sống tình dục.
Với những biến đổi trên cơ thể do điều trị căn bệnh ung thư, bạn đừng ngại ngần trải nghiệm các kiểu quan hệ tình dục mới hoặc khác biệt như một cách nuôi dưỡng sự thân mật với đối tác.
Bạn vẫn có thể duy trì sự thú vị khám phá nhau khi yêu cả khi có những biến đổi không mong muốn.
Đối diện với tâm trạng lo âu, trầm cảm, sợ hãi, người bệnh và cả đối tác có thể cùng gặp chuyên gia sức khỏe tâm thần để có những xử trí thích hợp đối với các thay đổi về cảm xúc trong đời sống tình dục.
Người bệnh ung thư sẽ không cảm thấy lẻ loi và luôn được nâng đỡ khi chính bạn chủ động tìm kiếm các hỗ trợ từ cộng đồng người bệnh ung thư, từ chuyên gia y tế và cả người thân như người chồng, người yêu…
Theo một nghiên cứu ở 139 nữ giới Nam Phi trải qua điều trị ung thư cổ tử cung, phần lớn người bệnh (94,6%) bị rối loạn chức năng tình dục. Nhiều nhất là rối loạn kích thích, trong khi sự thỏa mãn ít bị ảnh hưởng nhất. Đau khi quan hệ tình dục vẫn còn kéo dài theo thời gian.
